Hoe probeerden we Diverser en Inclusiever te worden?

We nemen onze missie (iedereen kan meedoen aan kunst en cultuur) serieus en dat betekent dat we alle Groningers aan willen spreken middels de verschillende programma's van VRIJDAG. Het klinkt als een onmogelijk opgave, maar de waaier aan programma's maakt dat we een eind komen in deze ambitie.

Met VRIJDAG Onderwijs bereiken we ontzettend veel Stadjers in de basisschoolleeftijd, ongeacht de ‘bubbel’ van hun ouders. VRIJDAG in de buurt slaagt er in om zeer diverse groepen te bereiken met hun toegankelijke aanpak en laagdrempelige activiteiten. In de Open Studio's komen jongeren samen die bij reguliere culturele instellingen niet makkelijk naar binnen gaan. Bij de cursussen op onze drie locaties ontvangen we gepassioneerde amateurkunstenaars waarvoor een creatieve uitlaatklep van grote waarde is en die hun liefde voor de kunst kunnen delen met anderen. De fondsen in Groningen (o.a het volwassenfonds) halen voor mensen met een krappe beurs gelukkig de financiële drempel voor deelname - meestal volledig - weg. Dus ja, onze missie is ambitieus maar spreekt vooral onze wil uit om divers en inclusief te zijn.

De afgelopen jaren zochten we aan de hand van de 4 P’s (Programma, Partners, Personeel & Publiek) naar concrete stapjes die we kunnen zetten en hebben daarin best wat bereikt. Ons voornemen is om in beweging te blijven met het wegnemen van drempels zodat steeds meer Groningers óók mee gaan doen. 

In 2024 concentreerden we ons op de rol van het eigen management. Nadat we de afgelopen jaren vooral kleine acties hebben uitgevoerd, is nu het gesprek over beleidskeuzes ontstaan. Dat is een interessant gesprek (en zoektocht) waarin we gestart zijn met het ter discussie stellen van ons beleid.

We constateren dat heel veel van wat we doen een aspect D&I bevat. Zo ontvingen we bijvoorbeeld het Overweeghuis voor enkele workshops, hier zitten vrouwen die in de prostitutie vastlopen, of slachtoffer zijn van seksuele uitbuiting. Het gaat over de sociale kracht van cultuurbeoefening, maar is voor ons diversiteit.

Een paar mooie voorbeelden van stappen die we zetten:

• Binnen VRIJDAG in de Buurt is er een eigen cultuurcoach voor asielzoekers en statushouders
• Het programma Cultuur voor Nieuwkomers, onderdeel van VRIJDAG in de Buurt, biedt lessen/workshops voor bewoners van azc's en opvangcentra voor Oekraïense vluchtelingen.
• Het koor Nagham, bestaande uit (ex-)vluchtelingen, wordt steeds vaker gevraagd voor optredens binnen en buiten Groningen.
• Vanuit VRIJDAG in de Buurt organiseerden we Let’s meet: een serie bijeenkomsten voor nieuwkomers én mensen die al langer in Groningen wonen.
• Het project FALAFULL, binnen VRIJDAG in de Buurt, liet jonge asielzoekers (16-30 jaar) met Arabische achtergrond een theatervoorstelling maken gebaseerd op eigen ervaringen met waarden en normen in de Arabische en Westerse cultuur.
• De Open Studio’s in de wijken richten zich geheel op een doelgroep die vaak vergeten wordt of zich niet aangesproken voelt.
• Een deel van onze docenten heeft zich meer gespecialiseerd in het werken binnen het speciaal basisonderwijs. Op scholen zoals CSBO Kimkiel en de Fiduciaschool creëren ze programma's die aansluiten op de belevingswereld van deze leerlingen en de lesmethoden van de school.
• Ons aanbod voor het onderwijs wordt steeds diverser. We bieden spoken word, hiphop, DJ, striptekenen maar ook workshops als Trommel op Rommel, van klaslokaal naar drumstel, maak je eigen dierenlied, regenboogregen (textiel) en posters maken.
• We hebben voor Engelstaligen een eigen website waar alle cursussen te vinden zijn die International friendly zijn. En dat zijn cursussen in alle disciplines.
• We trekken docenten aan die specifieke doelgroepen aanspreken. Dit werkt met name in de muziek: van Sebahattin als docent bağlama tot een Ableton cursus van artiest Lisa Dries die specifiek de flinta-community aanspreekt.
• De theatercursus Oog voor detail hebben we verbreed van autisme naar neurodivers maar we komen er achter dat het nog breder mag. Dit werken we verder uit tot een soort aanmeldproces waarin per persoon gekeken wordt of deze cursus de juiste plek is voor iemand.
• In de professionele theaterwereld zien we dat inclusiviteit en diversiteit vaak het startpunt vormen om kunst te gaan maken. Vandaar dat onze samenwerking met NITE zich heeft ontwikkeld tot een samenwerkingsproject met Bab Ad-Daar.
• We hebben aandacht voor culturele diversiteit van ons personeelsbestand. Natuurlijk gaat dit over taalgebruik bij de werving maar diepgaander is dat we voor iedereen een veilige en toegankelijke omgeving proberen te zijn. We merken dat het diverser worden van onze activiteiten ook resulteert in een diversere groep sollicitanten.